Texte, enregistrament et transcripcion de Joan Pascal Godonesca

Racontes reculhís al près d’ Anthony Ginibre, 1999.

Anthony Ginibre nasquèt a Sant-Jan-Lespinassa, pròche Sant-Seren dins lo Carcin, departament d’Òlt lo vint-e-quatre d’agost 1908. Foguèt paisan tota sa vida dins aquela comuna, a seissanta kilomètres d’Orlhac coma de Briva e un pauc mai de Cáurs. Visquèt dins aquèla val onte raja lo flume Dordonha en trabalhar la tèrra e en parlar cada jorn « patoès » coma disiá. Venguèt vièlh, foguèt malaude, e acabèt sa vida pauc de temps i a, al pè de sa filha a Clarmont.
Los tèxtes que seguísson son estats enregistrats al manhetofòne e transcrich segon la grafia dicha classica per Joan Pascal Godonesca, son pichon-filh.

Caça enquèra

Caça... L-i anguèri en jusca que... Quand me maridèri e montèri a Torrèl, t’èri pas caçaire. Caçavi pas. Mès mon bèlpaire, son fraire ‘qu’èron de caçaires pur sanc. Alèra de tota manièra me caliá venir caçaire. Me trobèron un fusilh. Les prumièrs temps t’aviái pas lo permis... diguèri « me cal prendre lo permis que te vòli pas ‘nar caçar sens permis. » Prenguèri lo permis que... après n’i aviá per cost, que tuavi de lapins, pas mal. Quitèri, que l’i ajèt la mixomatose. L’annada que la mixomatose arribèt, tuèri res o quauques lapins malaudes. Alèra diguèt : quiti... E endipèi ai plus caçat.
‘Quò fai del temps. Pé. Lo prumièr se’n parlava pas de la mixomatose, abans. ‘Quò venguèt tot un còp ‘quí. Disiáun que ‘qu’èra un particulièr que l’aviá semenada la mixomatose ; mès se semenèt viste. Que chas nautres i aviá de lapins ! Mès ‘quò foguèt lèu nestejat. A ! miladius !
Coma gibièr i aviá praticament res plus. Quauques temps i aviá deis perdrigals, de las calhes, n’i a praticament plus. I aviá quauquas lèbres. A l’epòca n’i aviá pas, de singlar. En caçent n’ai jamai vist cap. Ai tuadas quauquas becassas ; èron de passatge caliá n’i tombar. Anaviam quèrre prencipalament les lapins, que comtava. Un còp que i a ajut plus de lapin i aviá plus res.

Les femnas fasiáun la cosina. Ela les metiáun en civet prencipalament. Mai, Memé sabiá les far les civets. Solament aviái pas quatre-vint-detz ans ara.

***

Me rapèli un còp, qu’èra per totsents empr’aquí . Diguèri (me rapèli pas se i aviá mon bèlpaire) « me cal montar veire sul ròc se pòdi tuar un lapin ». N’aviái pas tuat. L-i mònti. Foguèt pas sul ròc te’n vau veire un. Pau ! li ti fòti ‘na petada, lo davali. Davalèri de sul ròc que per montar... qu’èra un pauc naut. Ramassi ‘quel lapin. « Ò ! diguèri tè, pòdi ben i tornar montar que benlèu ne trobarai un autre ». Tòrni montar, passèri al mèma endrech qu’aviái tuat lo prumièr. Mès anguèri un bocin plus lònh. M’avanci sul bòrd del ròc. Ò ! caliá pas aver lo vertige. Te’n vau veire un dejós aval. Miladius aquí tè : pau ! Lo vejèri que se desbatiá, passava jos un ròc. Diguèri tè ! me cal anar veire... se per azard l’aviái tuat. Li vau, lo tròbi jos aquel ròc. Aviá crebat còp-sec. Alèra diguèri : « i tòrni montar o que fai ? Tant pis ! te cal azardar a i tornar montar. » I tòrni montar. Vau veire un bocin pus lònh : m’avanci sus un bòrd de ròc. O miladius ! un autre : Pau ! Lo davali. E diguèri ‘queste còp i tòrni pas montar. M’enfin n’aviái (obioj ??) tuats tres, aquí, dins l’espaci de pas bien temps. Lo temps de montar e de davalar. Veses que... D’autres còps li caliá montar dos o tres còps per ne trobar un e aquel jorn...